Đờm là gì?
Đờm là chất đặc, dính bám quanh cổ họng khi bị bệnh. Hầu hết mọi người chỉ chú ý đến nó khi họ bị bệnh. Nhưng có lẽ họ không biết rằng chất nhầy này luôn tồn tại.
Màng nhầy tạo ra đờm để bảo vệ và hỗ trợ hệ thống hô hấp của bạn. Những màng này xuất hiện ở:
- Miệng
- Mũi
- Họng
- Xoang
- Phổi.
Chất nhầy có đặc tính là dính nên chúng có thể giữ bụi, chất gây dị ứng và vi rút. Khi bạn khỏe mạnh, chất nhầy sẽ loãng và ít được chú ý hơn. Khi bạn bị ốm hoặc tiếp xúc với các chất gây hại, đờm có thể đặc và trở nên dễ nhận thấy hơn vì nó giữ lại các chất lạ này.
Đờm là một phần lành mạnh của hệ hô hấp, nhưng nếu nó khiến bạn khó chịu, bạn có thể tìm cách làm loãng đờm hoặc loại bỏ nó ra khỏi cơ thể.
Các biện pháp khắc phục tại nhà
1. Làm ẩm không khí
Giữ ẩm cho không khí xung quanh có thể giúp làm loãng chất nhờn. Bạn có thể đã từng nghe rằng hơi nước có thể làm sạch đờm và tránh sự tắc nghẽn. Thực ra không có nhiều bằng chứng ủng hộ ý tưởng này và thậm chí nó có thể gây bỏng. Vì thế, thay vì sử dụng hơi nước, bạn có thể sử dụng máy phun sương tạo ẩm. Bạn có thể chạy máy tạo độ ẩm một cách an toàn suốt cả ngày. Nên nhớ thay nước mỗi ngày và vệ sinh máy tạo độ ẩm theo hướng dẫn trên bao bì.
2. Uống đủ nước
Đặc biệt là nước ấm, có thể giúp chất nhầy của bạn chảy ra. Nước làm dịu sự tắc nghẽn bằng cách giúp chất nhầy di chuyển.
Bên cạnh đó, bạn có thể lựa chọn bất kì loại đồ uống lỏng nào như nước ép trái cây, nước dùng hoặc súp gà, trà khử cafein hoặc nước chanh.
3. Sử dụng các thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe đường hô hấp
Chế độ ăn uống có chanh, gừng và tỏi rất tốt cho hệ hô hấp. Thêm nữa, chúng có thể giúp điều trị cảm lạnh, ho. Những thực phẩm cay có chứa capsaicin, chẳng hạn như ớt cayenne có tác dụng tạm thời trong việc giúp làm thông xoang và đưa chất nhầy di chuyển.
Ngoài ra, các loại thực phẩm và chất bổ sung sau đây có thể ngăn ngừa hoặc điều trị các bệnh hô hấp do vi rút:
- Rễ cây cam thảo
- Nhân sâm
- Quả mọng
- Hoa cúc tím (Echinacea)
- Lựu
- Trà ổi
- Viên uống bổ sung kẽm.
Việc bổ sung những thành phần này vào chế độ ăn uống của bạn là việc an toàn. Tuy nhiên, nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc theo toa nào, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thêm chúng vào chế độ ăn uống của bạn.
4. Súc miệng bằng nước muối
Súc miệng bằng nước muối ấm có thể giúp làm sạch đờm bám ở phía sau cổ họng. Thậm chí nó có thể tiêu diệt vi trùng và làm dịu cơn đau họng của bạn.
Nước ấm hoạt động tốt nhất vì nó làm tan muối nhanh hơn. Bạn cũng nên sử dụng nước lọc hoặc nước đóng chai không chứa clo gây kích ứng. Súc miệng bằng nước muối ấm với tư thế hơi ngửa đầu ra sau trong vòng 30-60 giây.
5. Sử dụng dầu khuynh diệp
Sử dụng tinh dầu khuynh diệp có thể đẩy chất nhờn ra khỏi ngực. Nó hoạt động bằng cách giúp làm lỏng chất nhầy để bạn có thể ho ra dễ dàng hơn. Đồng thời, nếu bạn bị ho dai dẳng, khuynh diệp có thể làm dịu cơn ho. Bạn có thể hít hơi dầu bằng cách sử dụng máy khuếch tán hoặc sử dụng dầu dưỡng có chứa thành phần này.
Lưu ý: Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng tinh dầu khuynh diệp cho trẻ em.
6. Thuốc không kê đơn
Ngoài ra, bạn có thể dùng các loại thuốc không kê đơn (OTC). Ví dụ, thuốc thông mũi có thể làm giảm chất nhầy chảy ra từ mũi của bạn. Chất nhầy này không được coi là đờm, nhưng nó có thể dẫn đến tắc nghẽn ngực. Thuốc thông mũi hoạt động bằng cách giảm sưng trong mũi và mở đường hô hấp.
Thuốc thông mũi trên thị trường hiện nay có rất nhiều dạng, bạn có thể chọn:
- Dạng viên nén hoặc viên nang
- Dạng lỏng hoặc xi-rô
- Dạng bột có hương vị.
Thêm nữa, bạn có thể thử các sản phẩm như guaifenesin ( Mucinex) làm loãng chất nhầy để nó không đọng lại trong cổ họng hoặc ngực của bạn. Loại thuốc này được gọi là thuốc long đờm, có nghĩa là nó giúp bạn tống chất nhầy ra ngoài bằng cách làm loãng và làm lỏng nó. Điều trị OTC này thường kéo dài trong 12 giờ, bạn hãy làm theo hướng dẫn trên bao bì về tần suất dùng thuốc. Có nhiều dòng OTC đã được sản xuất dành cho trẻ em dành từ 4 tuổi trở lên.
7. Thuốc kê đơn
Nếu bạn mắc một số bệnh hoặc nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị nguyên nhân gốc rễ gây nên các triệu chứng của bạn. Có những loại thuốc cụ thể có thể làm loãng chất nhầy của bạn nếu bạn bị bệnh phổi mãn tính như xơ nang.
Nước muối ưu trương là một phương pháp điều trị bằng cách bạn hít nó qua máy phun sương. Nó hoạt động bằng cách tăng lượng muối trong đường thở của bạn. Máy phun sương có các cường độ khác nhau và có thể được sử dụng cho những người từ 6 tuổi trở lên.
Phương pháp điều trị này chỉ giúp giảm đau tạm thời và có thể gây ra một số tác dụng phụ như ho, đau họng hoặc tức ngực.
Dornase-Alfa (Pulmozyme) là một loại thuốc làm loãng chất nhầy thường được những người bị bệnh xơ nang sử dụng. Bạn hít nó qua máy phun sương. Nó cũng phù hợp cho những người từ 6 tuổi trở lên.
Bạn có thể bị mất giọng hoặc phát ban khi dùng thuốc này. Các tác dụng phụ khác bao gồm:
- Khó chịu ở cổ họng
- Sốt
- Chóng mặt
- Sổ mũi.
Khi nào đến gặp bác sĩ
Đôi khi, đờm đặc hoặc dư thường không phải là lý do đáng lo ngại. Bạn có thể nhận thấy nó vào buổi sáng vì nó tích tụ và khô qua đêm. Nó sẽ chảy nhiều hơn vào buổi chiều. Bạn cũng có thể nhận thấy đờm nhiều hơn nếu bạn bị ốm, bị dị ứng theo mùa hoặc nếu bạn bị mất nước.
Nếu tình trạng đờm gây khó chịu thường xuyên, bạn có thể đặt lịch hẹn với bác sĩ. Một số vấn đề sức khỏe có thể gây ra sự tích tụ đờm, bao gồm:
- Trào ngược axit
- Dị ứng
- Hen suyễn
- Xơ nang, mặc dù tình trạng này thường được chẩn đoán sớm trong cuộc sống
- Viêm phế quản mãn tính
- Các bệnh phổi khác.
Liên hệ với bác sĩ nếu đờm của bạn đã làm phiền bạn trong một tháng hoặc lâu hơn. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có các triệu chứng khác, như:
- Ho ra máu
- Tức ngực
- Khó thở
- Thở khò khè.