Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Nó cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thần kinh dẫn đến giảm chất lượng cuộc sống hoặc những tàn tật kéo dài. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra điều trị đột quỵ bằng tế bào gốc có những kết quả tích cực. Vậy liệu pháp tế bào gốc điều trị đột quỵ có thật sự hiệu quả không? Hãy cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết này nhé.
1. Tìm hiểu về bệnh đột quỵ
1.1. Đột quỵ là gì?
Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là bệnh lý tổn thương một phần não. Nó có thể khiến một người đang khỏe mạnh bỗng dưng gục xuống, hôn mê, liệt nửa người, thậm chí dẫn đến tử vong hoặc sống với các di chứng nặng nề.
Theo thống kê, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ ba (sau tim mạch và ung thư) và là nguyên nhân gây tàn phế hàng đầu. Ở Việt Nam, tỷ lệ người mắc đột quỵ đang tăng cao một cách báo động. Theo đó, mỗi năm, Việt Nam có khoảng 200.000 trường hợp đột quỵ não mới. Còn ở Mỹ, đột quỵ là nguyên nhân của khoảng 1 trong 19 trường hợp tử vong hàng đầu. Điều trị đột quỵ là một điều hết sức cần thiết và cấp bách.
1.2. Nguyên nhân của bệnh đột quỵ
Những nguyên nhân dẫn đến đột quỵ có thể kể đến là:
- Tuổi tác
- Giới tính (nam giới có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn nữ giới)
- Di truyền
- Người có tiền sử đột quỵ
- Đái tháo đường
- Bệnh tim mạch
- Cao huyết áp
- Mỡ máu
- Thừa cân, béo phì
- Hút thuốc
- Ít vận động
- Uống nhiều rượu
- Lối sống không lành mạnh…
1.3. Biểu hiện
Những dấu hiệu của bệnh đột quỵ có thể gặp phải đó là:
- Thay đổi thị lực, đặc biệt là chỉ ảnh hưởng một bên mắt;
- Chóng mặt hoặc mất phối hợp;
- Đi lại khó khan;
- Lú lẫn;
- Cơ thể mệt mỏi;
- Đau đầu đột ngột, dữ dội mà không rõ nguyên nhân;
- Tê đột ngột ở bất kỳ khu vực nào của cơ thể;
- Yếu ở một bên của cơ thể;
- Một bên mặt rũ xuống;
- Cử động khó hoặc không thể cử động chân tay, tê liệt một bên cơ thể;
- Khó phát âm, nói không rõ chữ, bị dính chữ, nói ngọng bất thường;
- Hoa mắt, chóng mặt, người mất thăng bằng đột ngột, không phối hợp được các hoạt động;
- Đau đầu dữ dội, cơn đau đầu đến rất nhanh, có thể gây buồn nôn hoặc nôn…
2. Thử nghiệm chứng minh tế bào gốc điều trị đột quỵ mang lại kết quả tích cực
Hơn 140.000 người chết vì đột quỵ ở Hoa Kỳ mỗi năm, với hàng nghìn người sống sót sau những tổn thương thần kinh kéo dài. Những tổn thương thần kinh này có thể hạn chế khả năng nói, di chuyển của một người. Có nhiều loại liệu pháp khác nhau đang được nghiên cứu để hỗ trợ phục hồi sau đột quỵ, chẳng hạn như:
- Vật lý trị liệu,
- Các bài tập kỹ năng vận động,
- Các liệu pháp vận động.
Những điều này tập trung vào việc cải thiện các quá trình thần kinh, tính di động và các thuộc tính hành vi.
2.1. Nghiên cứu liệu pháp tế bào gốc điều trị đột quỵ
Một nghiên cứu mới do Michael Levy và các đồng nghiệp thực hiện đã phát hiện ra việc tiêm vào tĩnh mạch tế bào gốc trung mô toàn thể là một lựa chọn điều trị an toàn và hiệu quả để phục hồi lâu dài sau đột quỵ.
Nghiên cứu ngẫu nhiên, có đối chứng với giả dược, được thực hiện bởi Đại học California thu nhận 36 đối tượng đã trải qua đột quỵ do thiếu máu cục bộ trên 6 tháng trước ngày ghi danh tham gia nghiên cứu. Tiêu chí nghiên cứu cũng yêu cầu bệnh nhân không có cải thiện đáng kể về tình trạng thần kinh hoặc chức năng trong 2 tháng trước khi đăng ký nghiên cứu.
Nghiên cứu được chia thành 2 phần, mỗi phần sẽ được tăng liều lượng tế bào khi hoàn thành các phát hiện trước đó. Liều lượng tối đa là 150 triệu tế bào gốc trung mô, theo kết quả nghiên cứu phần 1 về độ an toàn được thiết lập với 1,5 triệu tế bào kg trọng lượng cơ thể. Ngân hàng tế bào mẹ đã được kiểm tra để kiểm soát chất lượng bao gồm;
- Số lượng tế bào,
- Khả năng tồn tại (các tế bào còn sống),
- Sự xuất hiện và virus.
Theo Michael Levy và cộng sự:
“Mục đích cuối cùng của nghiên cứu chính là tính an toàn và khả năng dung nạp, được đánh giá ở tất cả các đối tượng nhận bất kỳ phần nào của dịch truyền và được xác định bởi tỷ lệ/mức độ nghiêm trọng của các tác dụng phụ, những thay đổi đáng kể về mặt lâm sàng trên các xét nghiệm hình ảnh và phòng thí nghiệm, dấu hiệu quan trọng và khám sức khỏe cộng với thần kinh. Bốn điểm cuối phụ được chấm theo thứ tự để đưa ra các ước tính sơ bộ về hiệu quả:
- Thang điểm của Viện Y tế Quốc gia về Đột quỵ,
- Chỉ số Barthel (BI),
- Bài kiểm tra tình trạng tâm thần
- Thang điểm trầm cảm lão khoa.
Đối với mỗi điểm, sự thay đổi so với ban đầu được đánh giá bằng cách sử dụng Wilcoxon – Kiểm tra đánh giá, với phân tích ban đầu về hiệu quả sơ bộ được thay đổi từ ban đầu sang 6 tháng sau khi truyền. Phân tích bao gồm tất cả các đối tượng đã được truyền dịch ngoại trừ một đối tượng không trở lại sau lần khám ngày 10 cho tất cả các lần khám (trừ lần theo dõi tháng 9)“.
2.2. Sự an toàn của người tham gia nghiên cứu
Thử nghiệm tiết lộ không có lo ngại về an toàn giữa những người tham gia. Thí nghiệm tế bào gốc điều trị đột quỵ không có phản ứng tích cực nào đối với thử nghiệm trong da (thử nghiệm dị ứng). Ngoài ra cũng không có phát hiện đáng kể nào sau khi theo dõi khám sức khỏe và xét nghiệm máu.
2.3. Kết quả thí nghiệm
Cải thiện hành vi đối tượng
Trên tất cả các đối tượng (ở cả hai lần khám theo dõi 6 tháng và 12 tháng) những cải thiện được thể hiện trong :
- Thang điểm đột quỵ của Viện Y tế Quốc gia, BI,
- Bài kiểm tra tình trạng tâm thần,
- Thang điểm trầm cảm tuổi già.
Những thay đổi trong điểm Barthel (thang điểm được sử dụng để đo lường hiệu suất trong các hoạt động sống hàng ngày) tăng từ 11,4% lúc ban đầu (trước khi điều trị) lên 35,5% cải thiện sau 12 tháng sau điều trị. Nghiên cứu này cho thấy tế bào gốc trung mô có thể là một phương pháp điều trị an toàn cho đột quỵ có khả năng liên quan đến cải thiện chức năng.
Truyền tĩnh mạch bằng tế bào gốc trung mô MSC được chứng minh là an toàn ở 36 bệnh nhân bị đột quỵ mãn tính với các suy giảm chức năng đáng kể. Qua 3 liều tăng dần, các tác dụng phụ liên quan đến điều trị là không thường xuyên hoặc diễn ra rất nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, ảnh chụp CT ngực/bụng/xương chậu cũng không cho thấy mối lo ngại nào về an toàn.
2.4. Kết luận
Đây là nghiên cứu lớn nhất để đánh giá tác động của MSCs tiêm tĩnh mạch ở bệnh nhân đột quỵ mãn tính. Điều các nhà nghiên cứu thấy khá ấn tượng với nghiên cứu này là bệnh nhân bị đột quỵ mãn tính thường có biểu hiện suy giảm chức năng. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân được điều trị bằng tế bào gốc trung mô MSC đã cải thiện chức năng trong suốt 12 tháng.
Những phát hiện này cho thấy ngay cả sau 12 tháng điều trị, tế bào gốc trung mô MSCs vẫn có những ảnh hưởng tích cực đến chức năng não.
Quy trình điều trị đột qụy bằng tế bào gốc rất nhanh chóng và đơn giản. Nó không yêu cầu gây mê toàn thân. Trong hầu hết các trường hợp không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Đôi khi, cơ thể sẽ có thể có sự gia tăng nhiệt độ trong thời gian ngắn như một phản ứng riêng của cơ thể, nhưng số trường hợp xảy ra không quá 2%. Hơn nữa, gia tăng nhiệt độ cơ thể hoàn toàn không kéo theo những hậu quả tiêu cực cho sức khỏe bệnh nhân.
3. Điều trị đột quỵ bằng tế bào gốc ở đâu tại Việt Nam
3.1. Cơ sở cung cấp dịch vụ tế bào gốc uy tín
Liệu pháp tế bào gốc trong điều trị bệnh vẫn cón khá mới. Ngoài ra vì những yêu cầu cực kỳ cao (chuyên môn, kinh nghiệm, thiết bị,…) nên vẫn chưa thật sự phổ biến. Tại Việt Nam, có khá nhiều ngân hàng lưu trữ tế bào gốc như:
- Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB
- Ngân hàng mô Vinmec
- Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc Medeze
- Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc MekoStem
- Viện Truyền máu Huyết học
- BV Phụ sản Trung ương
- Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc Cordlife…
Xem thêm: TOP ngân hàng lưu trữ tế bào gốc đạt chuẩn AABB TỐT NHẤT
3.2 Giới thiệu về ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB
Để điều trị bệnh bằng tế bào gốc, bạn có thể tham khảo ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB – Đơn vị hàng đầu cung cấp các dịch vụ tế bào gốc. Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB – FUTURE STEM CELL BANK là cơ sở cung cấp dịch vụ lưu trữ tế bào gốc và ngân hàng miễn dịch cho khách hàng uy tín hàng đầu thế giới. Ngoài ra, FSCB còn là đối tác phân phối dịch vụ lưu trữ tế bào gốc của Cryoviva Thái Lan tại Việt Nam.
Mới đây, Cryoviva Thái Lan vừa đạt chứng nhận FDA – Chứng nhận danh giá của Mỹ. Đối với lĩnh vực lưu trữ tế bào gốc, giấy chứng nhận FDA sẽ bảo đảm về quy trình, công nghệ, kỹ thuật và chất lượng tế bào lưu trữ,… an toàn cho người sử dụng. Chứng nhận FDA được đánh giá rất cao trên thế giới.
Ngoài sở hữu chứng nhận AABB – cực kỳ quan trọng, nay Cryoviva tiếp tục mang đến sự an tâm cho khách hàng khi là ngân hàng lưu trữ đầu tiên tại Việt Nam nhận chứng nhận FDA. Cryoviva tự tin khẳng định rằng để có được chứng nhận danh giá của FDA là nhờ vào những nỗ lực không ngừng về cải tiến quy trình, công nghệ cũng như chất lượng tế bào gốc của mình.
Cryoviva – FSCB tự hào là ngân hàng lưu trữ tế bào gốc duy nhất tại Châu Á đạt chuẩn AABB và FDA cho 03 loại:
- Máu cuống rốn (HSCs)
- Mô cuống rốn (MSCs)
- Tăng sinh và cấy ghép tế bào trung mô (MSCs Cultivation) phục vụ cho điều trị các bệnh thoái hoá và lão hoá.
3.3. Điều trị đột quỵ tại ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB
Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc FSCB cung cấp một giải pháp đầy đủ cho các nhu cầu chỉnh hình. Bệnh nhân sẽ nhận được các liệu pháp tế bào phù hợp với các tình trạng cá nhân. Các bác sĩ chỉnh hình và vật lý trị liệu sẽ làm việc trực tiếp với người bệnh để đảm bảo kết quả điều trị từ đầu đến cuối tốt nhất.
FSCB là nhà tiên phong về liệu pháp tế bào gốc và đã cung cấp các liệu pháp tế bào gốc trong nhiều năm. FSCB cung cấp các sản phẩm chất lượng cao và các phương pháp điều trị đã được thử nghiệm an toàn. Các phương pháp của FSCB tuân thủ các yêu cầu của FDA – Chứng nhận danh giá của Mỹ. Đối với lĩnh vực lưu trữ tế bào gốc, giấy chứng nhận FDA sẽ bảo đảm về quy trình, công nghệ, kỹ thuật và chất lượng tế bào lưu trữ,… an toàn cho người sử dụng. Chứng nhận FDA được đánh giá rất cao trên thế giới.
Mỗi người sẽ có những quá trình điều trị khác nhau, để biết bản thân phù hợp với cách điều trị nào, bạn có thể liên hệ FSCB để được hỗ trợ.
Nguồn tài liệu: