Triệu chứng
Triệu chứng sốc phản vệ thường xảy ra trong vòng vài phút tiếp xúc với một chất gây dị ứng. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể xảy ra sau 30 phút hoặc lâu hơn sau khi tiếp xúc. Dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
- Kích ứng da, bao gồm phát ban, ngứa và đỏ hoặc da nhợt nhạt
- Huyết áp thấp
- Co thắt hô hấp, lưỡi và cổ họng sưng.
- Thở khò khè và khó thở
- Mạch yếu và tim đập nhanh
- Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy
- Chóng mặt hoặc ngất xỉu
Nguyên nhân
Hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể chống lại các tác nhân có hại xâm nhập vào cơ thể, như vi khuẩn, virus. Đôi khi, hệ thống miễn dịch nhầm lẫn và phản ứng với các chất bình thường, gây ra dị ứng.
Các triệu chứng dị ứng thường không đe dọa đến tính mạng. Nhưng khi phản ứng dị ứng trở nên nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc phản vệ.
- Dị ứng thực phẩm
Đây là yếu tố gây sốc phản vệ phổ biến nhất. Các loại thực phẩm gây dị ứng phổ biến là đậu phộng, các loại hạt, cá, sò, ốc và sữa. - Dị ứng thuốc
Bao gồm thuốc kháng sinh, aspirin và các loại thuốc giảm đau… - Bị côn trùng đốt
Một số loại côn trùng có độc tính cao như: ong bắp cày, kiến lửa, kiến ba khoan, ong vò vẽ,… - Tiếp xúc với cao su và các hoá chất độc hại khác
- Vận động thể chất
Mặc dù không phổ biến, một số người cũng bị sốc phản vệ khi vận động quá mức. Ăn một số thực phẩm trước khi tập thể dục. Tập thể dục trong thời tiết nóng, lạnh hoặc ẩm ướt quá mức cũng cũng có thể gây sốc phản vệ.
Yếu tố nguy cơ
Sốc phản vệ tái phát
Nếu bạn đã từng bị sốc phản vệ, nó có nguy cơ cao sẽ tái phát. Tình trạng sau mỗi lần phát bệnh sẽ càng nghiêm trọng hơn.
Một vấn đề sức khoẻ
- Bệnh tim
- Sự tích tụ bất thường của một loại bạch cầu (mastocytosis).
- Hen suyễn
Cách phòng tránh
- Cách tốt nhất để phòng ngừa sốc phản vệ là tránh các tác nhân có thể làm bạn bị dị ứng.
- Nếu bạn bị dị ứng với côn trùng, hãy cẩn thận môi trường xung quanh. Mặc áo dài tay và quần dài, tránh màu sắc tươi sáng. Không đi chân trần ra ngoài. Không sử dụng nước hoa, hoặc các sản phẩm có mùi thơm nồng. Bình tĩnh, di chuyển từ từ và tránh xua đuổi, đập khi thấy côn trùng.
- Nếu bạn có dị ứng thực phẩm, đọc kỹ thành phần của tất cả thực phẩm trước khi sử dụng. Quy trình sản xuất và nguyên liệu có thể thay đổi. Phải định kỳ kiểm tra lại nhãn thành phần của các loại thực phẩm bạn thường ăn.
- Mang theo những công cụ báo động khẩn cấp như còi, vòng báo hiệu,…
- Chuẩn bị sẵn 2 liều epinephrine (thuốc trị sốc phản vệ) trong túi xách. Thường xuyên kiểm tra ngày hết hạn của thuốc và đến gặp bác sĩ định kì.
Đừng bao giờ lơ là với những tác nhân gây dị ứng. Sốc phản vệ có thể cướp đi tính mạng con người chỉ trong chớp mắt. Hãy luôn cẩn thận để bảo vệ sức khoẻ của bản thân và gia đình nhé!
Bài viết liên quan:
- Dị ứng đậu nành – Triệu chứng và cách phòng tránh
- Thuốc điều trị dị ứng tốt
- Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết dị ứng với thời tiết
- Dị ứng đậu phộng và những điều cần biết
Nguồn: Mayoclinic, First Aid Online