A. Thông tin về cây Đinh nam
Đinh nam còn được gọi là Rau lức, Nhớt mèo, Rau mương, Xương cá
Tên khoa học: Ludwigia hyssopifolia (G. Don) Exell apud A. & R. Fernandes, thuộc Họ: Onagraceae (Rau dừa nước)
1. Đặc điểm của cây
- Cây thân thảo, cao khoảng 25-50cm, phân nhánh, mọc đứng, thân và cành có 4 góc tù
- Lá hình dải -ngọn giáo, thuôn hẹp dài thành cuống, nhọn mũi, dài 4-8cm, rộng 10-15mm
- Hoa nhỏ màu trắng trắng ở nách lá, không cuống
- Quả hình trụ, nhẵn hơi phồng lên ở đỉnh, dài 15-18mm, rộng 2,5mm, chứa nhiều hạt hình bầu dục.
- Mùa hoa quả vào các tháng 7-9.
2. Phân bố và thu hái
Phân bố:
- Ở Việt Nam, cây đinh nam mọc ở những chỗ ẩm ven các ngòi nước, các bờ đê, hồ nước, gò ruộng, ruộng cạn dần, tới độ cao 1500m, từ Lào Cai, Quảng Ninh, qua Quảng Trị, Thừa Thiên- Huế vào các tỉnh Tây Nguyên tới các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
- Đinh nam mọc ở nơi đất thấp, bờ ruộng hay những ruộng lầy thụt mới cạn thuộc các tỉnh từ vùng núi thấp dưới 1000m đến trung du và đồng bằng.
Thu hái:
- Đinh nam ra hoa quả nhiều. Mỗi cây có tới trên 20 quả, trong quả có nhiều hạt, khi chín tự mở hạt phát tán ra ngoài
- Hạt đinh nam khi rơi xuống bùn nhão vẫn duy trì được sức nảy mầm đến mùa xuân năm sau.
- Thu hái cây vào mùa hè thu.
3. Bộ phận dùng
Dùng toàn cây: rửa sạch, dùng tươi hoặc thái nhỏ, phơi khô dùng dần. Cũng có khi sao vàng hạ thổ.
4. Tính vị
Đinh nam có vị ngọt nhạt, hơi sít, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trừ thấp, tiêu thũng, cầm ỉa chảy và lỵ, mát máu tiêu sưng.
5. Thành phần hoá học
Lá chứa chất đắng.
B. Công dụng và Liều dùng
Công dụng:
- Một số nơi dùng các ngọn non làm rau nấu canh ăn
- Dùng làm thuốc trị: Cảm mạo phát sốt, sình bụng, viêm họng; Viêm ruột tiêu chảy, kiết lỵ.
Ở Ấn Ðộ, nhân dân sắc nước từ rễ dùng trị giang mai.
Ở Lào, cây được dùng trị đau khớp.
Dùng ngoài trị mụn lở sưng đau; lấy cây tươi giã đắp, có khi còn nấu với phèn chua và tro bếp làm thuốc trị nấm ăn chân.
Liều dùng: 20-40g khô (hoặc 40-50g cây tươi) sao vàng hạ thổ rồi sắc uống.
C. Các bài thuốc trị bệnh từ Đinh nam
1) Chữa viêm miệng
Nấu nước đinh nam ngậm súc miệng.
2) Chữa mụn lở
Giã lá cây đinh nam tươi đắp.
3) Chữa đau dạ dày, trào ngược dạ dày
Chuẩn bị 50g cây đinh nam khô (đã rửa sạch và cắt thành khúc), nước lọc, ấm sắc thuốc.
- Dược liệu khô đã chuẩn bị cho vào ấm sắc cùng với 1,5 lít nước lọc sạch. Bật bếp nhỏ để lửa đun sôi thuốc cho đến khi nước cạn còn một nửa thì mới tắt bếp.
- Bắc thuốc ra khỏi bếp, sau đó để nguội và chia làm 3 lần uống trong một ngày. Uống trước khi ăn bữa chính 15 phút để đảm bảo hiệu quả trị bệnh đau dạ dày.
- Kiên trì sử dụng thuốc trong một thời gian, các triệu chứng bệnh sẽ thuyên giảm đáng kể.
4) Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Chuẩn bị:
- Cây đinh nam khô, lục bình, dây mây khô, chuối hột mỗi loại 15g
- 20g mướp đắng khô, 10g cam thảo và vú sữa tím; dụng cụ sắc thuốc và nước lọc.
Cách làm:
- Các nguyên liệu rửa sạch sau đó cho vào ấm sắc cùng 3 bát nước to
- Bật bếp đun nhỏ lửa cho đến khi nước thuốc cạn còn ⅔ thì mới tắt bếp.
- Chia chỗ thuốc vừa sắc được thành 2 lần uống trong ngày vào mỗi buổi sáng và chiều.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cây đinh nam cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác