Bướu cổ là một bệnh lý tuyến giáp phổ biến, tuy nhiên nếu không biết rõ nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả thì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Dưới đây Songkhoe.medplus.vn xin chia sẻ đến bạn đọc tất tần tật những thông tin về bệnh này nhé.

Bướu cổ là gì ?

Bướu cổ là một bệnh lý tuyến giáp phổ biến. Đây là một tuyến nội tiết nằm ở phía trước, dưới thấp của cổ, ép vào các mặt bên của thanh quản và những vòng đầu tiên của khí quản. Bệnh này thường mắc nhiều ở nữ giới, bướu cổ có 5 loại:

Bướu giáp đơn thuần:

Bướu cổ thường gặp nhất, chiếm 80%. Đây là tình trạng sưng lên của tuyến giáp.

Bướu giáp độc tính:

Là dạng có kèm theo tình trạng cường giáp hay nhiễm độc thyroxin. Gồm 3 dạng như sau:

Bướu nhân độc tính(bệnh Plummer): Bướu có dạng thể nhân nhu mô cường chức năng. Chúng tiết ra lượng hormone tuyến giáp quá mức khiến cơ thể bị nhiễm độc.
Bướu lan tỏa nhiễm độc(bệnh Basedow): Bướu có thể lan tỏa kết hợp với tình trạng nhiễm độc giáp. Ban đầu bệnh nhân chỉ bị bướu giáp đơn thuần, tuy nhiên vì một số nguyên nhân nào đó mà chuyển thành độc tính.

U lành tính tuyến giáp:

Thường gặp ở độ tuổi trung niên, khối u thường đơn độc và nằm ở bất kỳ vị trí nào trên tuyến giáp. Những biểu hiện lâm sàng của bệnh thường khó phân biệt với 2 loại trên.

Ung thư tuyến giáp:

Căn bệnh này xuất hiện nhiều ở độ tuổi 40 – 60, khối u đơn độc thường nằm ở cực dưới của tuyến giáp, bề mặt sần sùi, mật độ chắc chắn, độ di động kém do đã xâm lấn vào các tổ chức xung quanh.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh bướu cổ

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh bướu cổ là do sự thiếu hụt i-ốt trong cơ thể. Bệnh có liên quan nhiều đến hệ thần kinh nên thực tế rất khó chữa trị. Khi tuyến giáp không thu nhận đủ lượng i-ốt hằng ngày, nó sẽ giảm sản sinh hoóc-môn. Thay vào đó, tuyến giáp phải tăng thêm kích thước để sản xuất thêm hoóc-môn dẫn đến tuyến giáp phình to, tạo thành bệnh bướu cổ.

Ngoài ra, những nguyên nhân khác có thể dẫn đến bướu cổ:

Do di truyền, rối loạn bẩm sinh.
Chế độ dinh dưỡng: Ăn nhiều thức ăn có tác dụng ức chế tổng hợp hormon tuyến giáp như các loại rau họ cải, măng, khoai mì…
Một số loại thuốc như dùng trong một thời gian dài: muối lithium, thuốc cản quang, thuốc kháng giáp tổng hợp, thuốc trị thấp khớp, thuốc trị hen, thuốc chống loạn nhịp,…
Rối loạn tiết tố nữ: Thiếu nữ dậy thì, phụ nữ có thai, phụ nữ mãn kinh,…
Hội chứng thận hư.
Hút thuốc cũng làm cản trở khả năng hấp thụ i-ốt tăng khả năng bị bướu cổ.

Bướu cổ có nguy hiểm đến tính mạng không?

Trong trường hợp tệ nhất, bạn bị bướu cổ ác tính hay ung thư tuyến giáp. Bệnh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của các bộ phận xung quanh, cụ thể là dây thanh quản khiến người bệnh bị khàn tiếng, ho.

Một số bệnh khác của tuyến giáp chẳng hạn như suy giáp hoặc cường giáp. Và có thể liên quan với một số biểu hiện từ mệt mỏi, tăng cân đến giảm cân ngoài ý muốn, khó chịu và khó ngủ.

Nếu không được phẫu thuật hoặc xạ trị ung thư kịp thời sẽ khiến khối “bướu” di căn đến khu vực khác trên cơ thể như gan, phổi, xương, não,…

Những biểu hiện của bệnh bướu cổ mà bạn nên biết

Ban đầu, bệnh bướu cổ sẽ không có những biệu hiện quá rõ ràng vì thế mà chúng ta thường rất chủ quan và lơ là. Dưới đây là những dấu hiệu của bệnh bướu cổ mà bạn có thể cảm nhận được:

Tuyến giáp phình to ra : Tuy nhiên bướu ở thời kỳ khởi phát khá nhỏ, phải nhìn nghiêng hoặc sờ nắn mới có thể thấy được.
Khó chịu khi nuốt: Luôn cảm giác bị vướng cái gì đó thậm chí không nuốt được.
Khó thở khi nằm.
Những cơn đau tim nhẹ đột ngột, sụt cân, đổ mồ hôi nhiều,…
Thường xuyên căng thẳng, giảm trí nhớ, da khô nẻ, cảm thấy lạnh hoặc bị táo bón,…

Tuy nhiên cũng có một số trường hợp đặc biệt như sau:

Bướu cổ nhưng ở trong lồng ngực sau xương ức, đây còn gọi là bướu giáp chìm. Bệnh nhân sẽ gặp khó khăn trong việc nuốt và thở nên gặp tình trạng trên.
Bướu cổ nhưng ở dưới lưỡi: Bệnh chỉ gặp ở phụ nữ khiến khó nhai và nuốt. Ngoài ra còn ảnh hưởng không nhỏ đến việc giao tiếp hằng ngày của người bệnh.

Chẩn đoán bệnh bướu cổ

Bệnh bướu cổ được chẩn đoán qua các xét nghiệm sau:

Xét nghiệm máu: Kiểm tra sự thay đổi của các hormon tuyến giáp.
Siêu âm tuyến giáp: Kiểm tra hình thái cấu trúc của tuyến giáp, từ đó tìm ra sự thay đổi bất thường.
Sử dụng kim nhỏ chọc hút tuyến giáp, lấy mẫu kiểm tra: Xác định bướu lành tính hay ung thư tuyến giáp.
Xạ hình tuyến giáp: Đánh giá chức năng tuyến giáp một cách toàn diện và giúp phát hiện ung thư tuyến giáp ngay ở giai đoạn đầu..

Cách điều trị bướu cổ hiệu quả

Tùy thuộc vào mức độ nặng hay nhẹ của bệnh mà có những cách điều trị khác nhau:

Dùng thuốc: Bạn sẽ được chỉ định thuốc điều trị theo yêu cầu của bác sĩ dựa theo tình trạng bệnh.
Phẫu thuật: Nếu bướu đã lớn và gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn nhất là khi thở hoặc nuốt, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật loại bỏ toàn bộ hay một phần của tuyến giáp.
Iod phóng xạ: Các iod phóng xạ giúp phá hủy các tế bào tuyến giáp. Các kết quả điều trị trong giảm kích thước của bệnh bướu cổ, nhưng cuối cùng cũng có thể gây ra một tuyến giáp kém.

Bướu cổ hầu hết là bệnh lành tính, khi được phát hiện và điều trị kịp thời thì tỷ lệ khỏi bệnh khá cao. Nếu thấy bản thân có những dấu hiệu trên thì nên đến cơ sở y tế để được thăm khám chính xác.

Những biện pháp phòng ngừa bệnh bướu cổ mà bạn nên biết

Bổ sung i-ốt: Thông qua các thức ăn hằng ngày như muối, bánh mì, sữa
Sử dụng Vitamin D, Helen: Tăng cường sức khỏe tuyến giáp. Tuy nhiên bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng 2 yếu tố này.
Hạn chế ăn các thực phẩm: Bắp cải, súp lơ, các dòng họ nhà cải là những thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất. Tuy nhiên nếu ăn quá nhiều hoặc chế biến không kỹ nó sẽ gây ảnh hưởng đến tuyến giáp.

Ngoài ra, theo như một số nghiên cứu cho thấy một số chất có trong nhựa cứng hoặc nhựa đóng hộp cũng gây nên rối loạn nồng độ hormone tuyến giáp. Do vậy bạn nên sử dụng hộp thủy tinh, sứ,… để bảo quản thức ăn thay bằng những hộp nhựa.

Bạn cần gặp bác sĩ khi nào?

Bạn nên có chế độ sinh hoạt lành mạnh và ăn uống đảm bảo để giúp bản thân tránh được những nguy cơ mắc bệnh bướu cổ. Thăm khám định kì để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh. Bác sĩ sẽ tìm hướng điều trị phù hợp nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Một số phòng khám bệnh bướu cổ uy tín :

Nếu bản thân nghi ngờ bị bướu cổ hãy đi khám để được chẩn đoán một cách chính xác nhất. Điều trị càng sớm thì tỷ lệ khỏi bệnh và không để lại di chứng càng cao. Ngoài ra hãy bổ sung đầy đủ i-ốt hằng ngày cũng là cách giúp bạn có thể phòng ngừa bệnh hiệu quả. Qua bài viết này, Songkhoe.medplus.vn hi vọng có thêm nhiều thông tin hữu ích về căn bệnh này.

Nguồn tham khảo: Vinmec, Youmed