Sốt rét là bệnh truyền nhiễm rất phổ biến và có mức độ nghiêm trọng đối với sức khỏe của bản thân cũng như sức khỏe cộng đồng. Vậy hãy cùng Medplus tìm hiểu nguyên nhân gây ra bệnh sốt rét qua bài viết dưới đây nhé.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
1. Các triệu chứng sốt rét
Hầu hết các triệu chứng của bệnh là kết quả của độc tố mà ký sinh trùng tạo ra khi nó xâm nhập vào các tế bào hồng cầu. Những chất độc này có thể gây thiếu máu và trong nhiều trường hợp, tắc nghẽn các mạch máu nhỏ trên khắp cơ thể.
Có nhiều loài ký sinh trùng khác nhau có thể gây ra bệnh. Điều thú vị là khi nói đến các triệu chứng, loại ký sinh trùng không quan trọng bằng giai đoạn vòng đời của nó.
Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh sốt rét bao gồm đau đầu, mệt mỏi, các vấn đề về đường tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn và tiêu chảy) và đau cơ. Bệnh cũng được đặc trưng bởi các chu kỳ sốt kéo dài từ sáu đến 24 giờ, xen kẽ với ớn lạnh, run rẩy và đổ mồ hôi. Những triệu chứng theo chu kỳ này thường là những triệu chứng có khả năng khiến bác sĩ biết rằng bệnh nhân có thể mắc bệnh.
Nếu bệnh không được điều trị, các hệ thống của cơ thể khác ngoài hệ tuần hoàn có thể bị ảnh hưởng. Điều này có thể gây ra các triệu chứng ít phổ biến hơn như ho, khó thở và lượng đường trong máu thấp ( hạ đường huyết ).
Sốt rét có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng ở 60% số người bị nhiễm bệnh, đặc biệt là những người bị thiếu hụt hệ thống miễn dịch. Phụ nữ mang thai cũng đặc biệt dễ mắc bệnh và có thể sinh con bị dị tật bẩm sinh hoặc nhiễm trùng.
2. Các biến chứng có thể xảy ra sốt rét
Các biến chứng liên quan đến bệnh bao gồm:
- Thiếu máu
- Giảm tiểu cầu, một tình trạng trong đó số lượng tiểu cầu trong máu thấp cản trở quá trình đông máu bình thường
- Vấn đề về thận
- Sốt rét thể não (Bệnh này không phổ biến nhưng có thể tàn phá hoặc thậm chí gây tử vong.)
- Hôn mê, mất ý thức hoặc tử vong
3. Nguyên nhân
Có bốn loài ký sinh trùng Plasmodium, sinh vật cụ thể gây ra bệnh sốt . Cách phổ biến nhất để bị nhiễm bệnh là bị muỗi Anopheles cái đốt, loài muỗi này có thể đã chọn ký sinh trùng bằng cách cắn người khác bị nhiễm bệnh.
Một khi dạng lây nhiễm của ký sinh trùng Plasmodium xâm nhập vào cơ thể, nó sẽ trú ẩn trong gan, sinh sản và sau đó xâm nhập vào các tế bào hồng cầu. Lúc này, các triệu chứng của bệnh sẽ bắt đầu xuất hiện.
Bên cạnh việc lây nhiễm trực tiếp từ vết muỗi đốt, bệnh có thể lây truyền qua đường truyền máu, mặc dù bệnh này rất hiếm ở Hoa Kỳ. Trẻ sơ sinh đôi khi bị nhiễm ký sinh trùng từ mẹ trước khi sinh. Những người bị suy giảm hệ thống miễn dịch, bao gồm cả phụ nữ đang mang thai, có nhiều khả năng mắc bệnh sau khi bị cắn.
4. Đường lây truyền bệnh sốt rét
Bệnh lây truyền qua đường máu. Có 4 phương thức lây truyền bao gồm:
- Do muỗi truyền: là phương thức chủ yếu.
- Do truyền máu có nhiễm ký sinh trùng sốt rét.
- Do mẹ truyền sang con qua nhau thai bị tổn thương (hiếm gặp).
- Do tiêm chích: dùng chung bơm kim tiêm dính máu có ký sinh trùng sốt rét.
5. Phòng ngừa bệnh sốt rét
- Tuyên truyền giáo dục phòng chống sốt rét, khi bị sốt người bệnh cần đến cơ sở y tế để khám và điều trị.
- Ngủ màn kể cả ở nhà, nương rẫy hoặc ngủ trong rừng.
- Phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được coi là biện pháp hữu hiệu nhất: Diệt muỗi bằng phun tồn lưu mặt trong tường vách và tẩm màn bằng hóa chất diệt muỗi mỗi năm một lần vào trước mùa mưa
- Xoa kem xua muỗi
- Phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh quanh nhà, làm nhà xa rừng và xa nguồn nước, mặc quần áo dài vào buổi tối
Hạn chế bọ gậy: khơi thông dòng chảy, vớt rong rêu làm thoáng mặt nước
- Uống thuốc dự phòng: các nước sốt rét lưu hành nặng có chủ trương uống thuốc dự phòng cho những người vào vùng sốt rét ngắn ngày, phụ nữ có thai ở vùng sốt rét, người mới đến định cư tại vùng sốt rét. Ở nước ta hiện nay, do bệnh sốt rét đã giảm mạnh nên không uống thuốc dự phòng mà chỉ cấp thuốc cho các đối tượng trên để tự điều trị khi đã mắc bệnh sốt rét.
- An toàn truyền máu, đặc biệt với người có tiền sử sốt rét hoặc đã sống trong vùng sốt rét.
Nguồn tham khảo: