Tại sao ngồi thiền tốt cho người lớn tuổi?

Khi già đi, bạn có thể bắt đầu gặp các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác — chẳng hạn như đau mãn tính và ngủ không ngon giấc — hoặc nỗi đau tinh thần như đau buồn và cô đơn. Nghiên cứu chỉ ra một cách đã được chứng minh để giải quyết những vấn đề sức khỏe này: thiền định, có thể giúp giảm bớt đau khổ về thể chất và tinh thần.

Mời bạn tham khảo:

Lợi ích sức khỏe tâm thần

Nghiên cứu ngày càng tăng cho thấy thiền không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn có thể làm giảm lo lắng và trầm cảm. Ví dụ, Hiệp hội Ung thư Tích hợp (SIO) khuyến nghị thiền định như một phần của phương pháp tiếp cận đa ngành để giảm lo lắng và cải thiện chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân ung thư. Và Trung tâm Quốc gia về Sức khỏe Bổ sung và Tích hợp (NCCIH) nêu bật nhiều nghiên cứu cho thấy những tác động tích cực của thiền định đối với cả sức khỏe tinh thần và thể chất.

Người lớn tuổi phải đối mặt với những yếu tố gây căng thẳng đặc biệt, chẳng hạn như chứng kiến mạng lưới hỗ trợ xã hội của bạn bị thu hẹp khi bạn mất đi những người thân yêu và trải qua nỗi đau và sự cô đơn nhiều hơn.

Thiền thường xuyên cải thiện trí nhớ, tập trung, chú ý. Tại sao? Bởi vì thiền là tất cả về nhận thức – hiểu tâm trí của bạn hiện đang ở đâu, chú ý khi nó đi lang thang và biết cách tập trung lại sự chú ý của bạn. Đây có thể là cứu cánh trong các tình huống xã hội khi bạn trải qua “khoảnh khắc trưởng thành” trong một cuộc trò chuyện. Tâm trí của bạn có thể đi lang thang, nhưng thiền giúp bạn nhận ra điều này và tập trung trở lại thời điểm hiện tại.

Thiền cũng có thể bù đắp các yếu tố rủi ro đã biết để phát triển chứng mất trí nhớ, bao gồm căng thẳng mãn tính, lo lắng và trầm cảm. Cố gắng tìm “những khoảnh khắc rèn luyện tinh thần” trong suốt cả ngày để rèn luyện trí óc, giống như việc tập thể dục rèn luyện cơ thể bạn. Thiền định giúp xây dựng, phục hồi và củng cố các đường thần kinh.

Lợi ích sức khỏe thể chất

Nghiên cứu cũng hỗ trợ các tác động tích cực của thiền đối với sức khỏe thể chất. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2016 (được tài trợ một phần bởi NCCIH) cho thấy thiền chánh niệm giúp giảm đau. Và nghiên cứu tương tự của SIO được trích dẫn ở trên cho thấy, ngoài những lợi ích về sức khỏe tâm thần, thiền định còn làm giảm cơn đau mãn tính.

Thiền cũng vậy:

Giảm phản ứng căng thẳng. Khi căng thẳng không được kiểm soát, cơ thể bạn sẽ liên tục chạy với nhịp tim tăng, huyết áp tăng và tỷ lệ adrenaline và cortisol cao hơn. Nếu bạn không cho cơ thể thời gian để phục hồi, những hormone gây căng thẳng này có thể tích tụ và gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Kích hoạt phản ứng thư giãn. Khi bạn giảm phản ứng căng thẳng, tâm trí và cơ thể của bạn sẽ bình tĩnh. Điều này giúp phản ứng thư giãn bắt đầu; nhịp tim và huyết áp giảm, cũng như mức adrenaline và cortisol.
Cải thiện giấc ngủ. Người lớn tuổi thường thấy giấc ngủ của họ bị gián đoạn, cho dù đó là thức dậy thường xuyên hơn suốt đêm, đi ngủ sớm hơn hay dậy sớm hơn. Thiền giúp thúc đẩy giấc ngủ phục hồi.
Nâng cao nhận thức, có thể ngăn ngừa thương tích. Đôi khi những người cao niên không chú ý đến môi trường của họ và vấp phải thứ gì đó mà họ không nhận thấy. Điều này có thể dẫn đến gãy xương, gãy xương hông hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
Hoạt động tốt cho những người có khả năng vận động hạn chế. Các bài thiền chuyển động — chẳng hạn như yoga và thái cực quyền — tập trung vào việc “gặp gỡ cơ thể của bạn tại vị trí của nó” bằng các động tác nhẹ nhàng. Điều này có thể tăng cường tính linh hoạt và tăng tính di động. Nếu bạn thất vọng vì không thể thực hiện một số hoạt động nhất định (do phẫu thuật, bệnh tật, viêm khớp hoặc các vấn đề khác), thiền là một cách tuyệt vời để tăng cường kết nối giữa cơ thể và tâm trí đó. Thêm vào đó, nó khuyến khích sự chấp nhận bản thân và lòng trắc ẩn.

Những quan niệm sai lầm về thiền

Thiền là về thời điểm hiện tại, tập trung và nhận thức. Nhưng có một vài quan niệm sai lầm về thiền định.

Bạn không cần phải thiền trong tư thế ngồi khoanh chân. Chỉ cần tìm một tư thế thoải mái, cho dù đó là ngồi trên ghế, nằm trên đi văng hay đứng.
Đừng mong đợi những suy nghĩ của bạn bị “tắt”. Thiền là nhận ra những suy nghĩ khi chúng xuất hiện và cố gắng đưa sự tập trung và chú ý của bạn trở lại — vào hơi thở, cơ thể hoặc môi trường xung quanh bạn.
Không có thời gian “tốt nhất” để thiền. Một số người thích buổi sáng, trong khi những người khác thích buổi chiều hoặc buổi tối.
Không tồn tại một phương pháp thực hành thiền định phù hợp với tất cả mọi người. Hãy làm những gì tốt nhất cho bạn.

Làm thế nào để bắt đầu thiền

Khi bạn bắt đầu thiền, hãy ghi nhớ những mẹo sau:

Bắt đầu với từng khoảng thời gian nhỏ (chẳng hạn như bài tập thở trong một phút) và tăng dần từ đó.
Tập hít thở sâu, tập trung vào một bài hát yêu thích hoặc đi bộ trong chánh niệm.
Đối với các tài nguyên cộng đồng, bạn có thể tìm thấy một phòng tập yoga, trung tâm cao cấp hoặc YMCA cung cấp các lớp thiền.
Hãy dùng thử ứng dụng Insight Timer miễn phí, ứng dụng này cung cấp hàng nghìn bài thiền với nhiều giáo viên khác nhau.
Tài nguyên dễ dàng nhất, dễ tiếp cận nhất thường chỉ là ở một nơi yên tĩnh trong nhà. Hãy thử hòa mình vào thiên nhiên bên ngoài hoặc chơi nhạc êm dịu bên trong.

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của Medplus. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ và để lại bình luận bên dưới bài viết bạn nhé. Đội ngũ Medplus sẽ rất vui nếu nhận được những ý kiến đóng góp của các bạn.

Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: