[2023] Ăn chay có giảm béo phì, giảm cân không?

Không còn nghi ngờ gì nữa, việc duy trì cân nặng phù hợp là cách để có một sức khỏe tuyệt vời. Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc nhiều tình trạng sức khỏe, bao gồm huyết áp cao, tiểu đường, bệnh tim, đột quỵ, ngưng thở khi ngủ, bệnh tâm thần, ung thư và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Theo một nghiên cứu mới, chế độ ăn kiêng giảm hoặc ăn chay bằng cách loại bỏ thịt và sản phẩm từ động vật mà thay vào đó là rau, trái cây và ngũ cốc có thể giảm một nửa nguy cơ mắc bệnh béo phì ở mọi người. Vậy chế độ ăn chay có giảm béo phì không? Ăn thuần chay có thể giúp người thừa cân giảm cân an toàn? Cùng Songkhoe.Medplus tìm hiểu qua nội dung bên dưới đây nhé.

Xem thêm các bài viết cùng chủ đề lối sống và ăn chay lành mạnh:

1. Mối quan hệ giữa chế độ ăn và cân nặng, thừa cân

ăn uống không lành mạnh dẫn đến thừa cân béo phì

Hiện nay có rất nhiều mối đe dọa đối với sức khỏe toàn cầu và ai cũng biết béo phì là một trong số đó. Béo phì là yếu tố nguy cơ thứ 6 gây tử vong trên toàn thế giới và đang ngày càng tăng mức độ nguy hiểm theo thời gian. Béo phì được định nghĩa là sự tích tụ mỡ bất thường có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh tật. Béo phì là khi một người có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30 kg/m 2 và thừa cân khi chỉ số BMI trên 25 kg/m 2. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2016, 39% người trưởng thành bị thừa cân và 13% béo phì.

Lối sống hiện đại đòi hỏi mọi người phải dựa vào các lựa chọn thực phẩm hiệu quả và chi phí thấp. Việc tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn và các bữa ăn sẵn có liên quan đến sự phát triển của bệnh béo phì và các bệnh không lây nhiễm (NCD). Các bệnh không lây nhiễm là các bệnh lý mãn tính, không lây nhiễm và không lây truyền, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong. Wendell Berry đã nói:

“People are fed by the food industry, which pays no attention to health and is treated by the health industry, which pays no attention to food.”

Tạm dịch:

“Mọi người được nuôi dưỡng bởi ngành Công nghiệp thực phẩm không quan tâm đến sức khỏe và được điều trị bởi ngành Y tế không quan tâm đến thực phẩm.”

2. Ăn chay có giảm béo phì, giảm cân không?

Chế độ ăn chay có thể thúc đẩy giảm cân, béo phì

Chế độ ăn chay có thể thúc đẩy giảm cân vì thực đơn ăn chay tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, ít calo như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, quả hạch, hạt và đậu nành.

Ăn chay là một chế độ ăn kiêng được đặc trưng bởi việc loại bỏ thịt, các sản phẩm từ thịt, thịt gia cầm và hải sản khỏi chế độ ăn uống. Mọi người có thể áp dụng mô hình ăn kiêng này vì lý do tôn giáo, đạo đức, văn hóa, môi trường hoặc sức khỏe. Chế độ ăn chay thường bao gồm nhiều thực phẩm với mật độ calo thấp hơn như rau củ so với thực phẩm chế biến sẵn. Thực phẩm có mật độ calo thấp có lượng chất xơ cao hơn, từ đó thúc đẩy cảm giác no, từ đó giúp giảm cảm giác thèm ăn và từ từ sẽ giảm cân nặng một cách khoa học, an toàn.

Chế độ ăn chay có thể thúc đẩy giảm cân, điều trị thừa cân béo phì vì chúng tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, ít calo như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, quả hạch, hạt và đậu nành. Chế độ ăn thuần chay thậm chí còn mang đến nhiều kết quả bất ngờ hơn vì đã loại bỏ các loại thực phẩm giàu calo như phô mai.

Ngoài ra, những người theo chế độ ăn chay lacto-ovo hoặc chế độ ăn thuần chay và cố tình ăn ít calo hơn sẽ giảm cân nhiều hơn so với những người theo chế độ ăn chay nhưng ăn nhiều calo. Lợi ích giảm cân của chế độ ăn chay đã được chứng minh là kéo dài ít nhất 12 tháng và có thể lâu hơn, nhưng cần nghiên cứu thêm để xác định xem những chế độ ăn kiêng này có kiểm soát cân nặng trong thời gian dài hay không.

Xem ngay các bài viết về ăn chay điều trị bệnh, chữa lành bệnh:

3. Ăn chay giảm cân khoa học, giảm béo phì như thế nào để hiệu quả?

Những người ăn chay có xu hướng khỏe mạnh hơn, sống lâu hơn và ít có khả năng bị béo phì hơn so với những người ăn thịt, và chế độ ăn chay có thể tốt như chế độ ăn dựa trên thịt, đảm bảo cung cấp đầy đủ các dinh dưỡng cần thiết để cơ thể khỏe mạnh. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là chất lượng chế độ ăn uống, thực phẩm chay mà bạn ăn cần phải được quan tâm. Điều này có nghĩa: bạn ăn chay những gì? Ăn với lượng bao nhiêu? Kết hợp các thực phẩm như thế nào?

Mặc dù ăn chay có thể giúp bạn giảm cân và giảm nguy cơ béo phì cũng như các nguy cơ mắc bệnh mãn tính khác, nhưng việc ăn chay không đảm bảo chắc chắn sẽ giảm cân, nguyên nhân là lượng calo từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật cũng nhiều như lượng calo từ thịt và cá. Hay có thể hiểu, nếu bạn ăn nhiều thực phẩm có calo cao, nhiều tinh bột, đường và thực phẩm chiên rán dầu mỡ, thì kể là thực đơn ăn chay thì có thể bạn sẽ giảm được cân nặng như mong muốn, trong một số trường hợp còn tăng cân. Do đó quan trọng nhất chính là phải có một chế độ thực ăn đơn ăn chay giảm cân hợp lý, khoa học.

Lời khuyên cho kế hoạch ăn chay giảm cân khoa học như sau:

Ăn nhiều rau củ quả, trái cây tươi xanh: hãy ăn các loại thực phẩm như rau xanh, bông cải xanh, súp lơ trắng và bí xanh, có nhiều chất xơ…. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy no và giảm lượng calo nạp vào, từ đó việc ăn chay giảm cân, giảm béo phì sẽ hiệu quả hơn.
Thêm protein vào bữa ăn nhẹ. Mặc dù bạn có thể tập trung vào protein trong các bữa ăn chính, nhưng bạn có thể dễ dàng bỏ qua việc cung cấp protein trong các bữa ăn nhẹ. Vì vậy, hãy đảm bảo kết hợp các loại hạt, đậu, quả hạch, đậu lăng, sữa ít béo và trứng vào bữa ăn nhẹ nhé.
Hạn chế tần suất ăn thực phẩm chế biến cao. Hãy hạn chế việc ăn các thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn được chế biến nhiều công đoạn, nhiều gia vị nhé.

Theo một chế độ ăn chay là một lựa chọn lành mạnh và hiệu quả để giảm cân, điều trị bệnh béo phì. Ngoài ra, đừng quên rằng tập thể dục và giấc ngủ cũng rất quan trọng. Hãy duy trì thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học, ăn thực phẩm lành mạnh ít chất béo, tập thể dục và nghỉ ngơi là những cách “rẻ tiền nhất” để có một sức khỏe tốt và một tinh thần tuyệt vời.

Đừng quên ghé thăm Songkhoe.Medplus mỗi ngày để cập nhật các thông tin về y tế, sức khỏe mới nhất bạn nhé.

Nguồn tài liệu tham khảo: